Teraryum/Terrarium Çeşitleri

Teraryum/Terrarium Çeşitleri

Genellikle cam fanuslar içerisinde hazırlanan teraryum evlerin ve ofislerin havasını değiştiren etkili bir tasarım ürünüdür. Çeşitli malzemeler, canlı çiçekler ve yapay bitkiler kullanılarak hazırlanan teraryumlar hem kişisel olarak kullanılabilir hem de hediyelik ürünler olarak tercih edilebilir. Teraryum aynı zamanda minyatür bir bahçe gibidir ve teraryumun içini istediğiniz malzemeler ya da çiçekler ile doldurmanız mümkündür. Teraryum yalnızca evlerin ya da ofislerin havasını değiştirmekle kalmaz, aynı zamanda hobi olarak insan ruhunu iyileştiren bir meditasyon gibidir. Genellikle kaktüs ya da sukulent tipi çiçeklerle hazırlanan teraryum düzenli bakıma ihtiyaç duymayarak varlığını uzun süre sürdürebilir. Dolayısıyla bakım gereksinimleri en düşük dekoratif çiçek tasarımları arasında yer alır.

Teraryum çeşitli tasarımlara sahip olduğundan, herkes için zevkine ya da tarzına uygun bir teraryum bulmak mümkündür. Yeni iş hediyesi olarak, anneler günü, sevgililer günü gibi özel günlerde, hastalık gibi durumlarda saksıda teraryum tercih edilebilir. Peki teraryum nedir ve en çok tercih edilen teraryum bitkileri hangileridir?

Teraryum Nedir?

Teraryum terra (toprak) ve aquarium (akvaryum) kelimelerinin bir araya gelmesiyle oluşturulmuş bir kelimedir. Yani aslında toprak akvaryumu anlamına gelir. Minyatür bir yaşam alanı olarak nitelenebilecek olan teraryum şeffaf ve dayanıklı cam ya da plastik fanusların ya da kapların içerisinde hazırlanır. Teraryum sayesinde bir yandan minyatür ve doğal bir alan oluşturulurken bir yandan da iç mekanlarda yetişmesi zor olan bitkilerin koruma altına alınarak yetiştirilmesi sağlanır. Minyatür ekosistemler olarak da nitelenebilen teraryumlar seçilmiş olan bitkilerin ve malzemelerin fanus içerisine yerleştirilmesiyle oluşturulur.

Teraryum içerisinde her bitki yetişmez. Genellikle kaktüs ya da sukulent gibi bitkiler fanus içerisinde yetiştirilmek için daha uygundur. Teraryumları hazır olarak alabileceğiniz gibi, kendi arzunuza göre istediğiniz türden teraryumları evinizde oluşturmanız da mümkündür. Ayrıca oluşturulmuş olan teraryumlar içerisinde çeşitli böcek türlerini ya da canlıları da yetiştirebilirsiniz. Teraryumlar ile ilgili önemli noktalardan biri de suyun kabın içinde hapsediliyor olması nedeniyle uzun süre sulanmadan yaşayabiliyor olmalarıdır. Bu nedenle uzun tatillerden döndüğünüzde bile minyatür ekosistemin yaşamaya devam ettiğini görebilirsiniz.

Teraryum, özellikle bahçesi ya da balkonu olmayan insanların, toprakla ve bitkilerle uğraşma arzusunu yerine getirebilmek için tercih edebileceği bir yöntemdir. Ayrıca size sınırsız bir alan sunar. Yani istediğiniz bitkileri, istediğiniz malzemeler ile bir araya getirerek benzersiz aranjmanlar yaratmanız mümkündür. Nitekim teraryum fanusu sayesinde ruhunuzun yaratıcı yönlerini açığa çıkarabilirsiniz.

Teraryum Malzemeleri Nelerdir?

Teraryum için kullanacağınız malzemeler, nasıl bir teraryum inşa etmek istediğinize göre değişkenlik gösterebilir. Örneğin bazı insanlar çakıl taşlarını, bazı insanlar küçük kaya parçalarını ya da nadir bulunan özel taşları tercih edebilir. Yine de teraryum malzemeleri konusunda belirli bir standart bulunur. Teraryum üreticileri tarafından olmazsa olmaz kabul edilen teraryum malzemelerinden bazıları şunlardır:

• Teraryum için kullanılacak olan kap, oluşturduğunuz minyatür ekosistemin takibini yapabilmek için şeffaf olmalıdır. Genellikle fanus biçimindeki cam ya da plastik kaplar tercih edilir. Dilerseniz kare, dikdörtgen ya da düzensiz formlara da yönelebilirsiniz.
• Küçük ve bakım gereksinimleri düşük olan bitkiler teraryumlar için idealdir. Kaktüs ve sukulentler en çok tercih edilen bitkiler olmakla birlikte, süsleme için kurutulmuş ya da canlı yosunları kullanmayı tercih edebilirsiniz.
• Seçtiğiniz toprak bitkilerin büyümesini kolaylaştıracak, kaktüs ya da sukulent tipi bitkiler için özel hazırlanmış bir toprak olmalıdır.
• Hem drenajın arttırılması, hem bitki köklerinin tutunması hem de hazırladığınız teraryumun estetik görüntüsünün iyileştirilmesi adına çakıl taşlarını ya da kayaları kullanmayı tercih edebilirsiniz. Ayrıca dilerseniz granit ya da kil gibi farklı malzemeleri ya da toprakları teraryum içinde kullanabilirsiniz.
• Aktif karbon bir yandan suyun kirlenmesine engel olurken bir yandan da toprağın küflenmesini önler. Ayrıca fanus içerisindeki nem dengesinin korunmasına da yardımcı olur.
• Cımbız ya da küçük maşa gibi ekipmanlar, küçük parçaların cam fanus içerisine yerleştirilmesini kolaylaştırır.
• Küçük oyuncaklar, figürler, heykeller ve benzeri aksesuarlar teraryum içindeki minyatür ormanı süslemek için idealdir. Genel yapıyı bozmayacak şekilde her türlü malzemeyi kullanmanız mümkündür.
• Teraryumlar yoğun sulama gerektirmez. Bu yüzden sulama için daha çok sprey şişesi ya da püskürtme aparatı kullanabilirsiniz. Dilerseniz küçük sulama kaplarını da tercih edebilirsiniz.

Dilerseniz birbirinden farklı teraryum malzemelerini fiziksel mağazalar aracılığıyla satın alabilir ya da online alışveriş sitelerinden sipariş verebilirsiniz. Ayrıca bugüne kadar toplamış olduğunuz çeşitli malzemeleri de teraryum tasarımı sırasında kullanabilirsiniz.

Teraryum Modelleri Nelerdir?

Teraryumlar hem kişisel zevklere hem de kişilerin yaratıcı yönlerine göre değişkenlik gösterebilir. Eğer hazır teraryum almayacak, kendiniz tasarlayacaksanız, ortaya çıkan tasarım tamamen elinizdeki malzemeler sizin yaratıcılığınızla ilgili olacaktır. Fakat hazır teraryumlar konusunda sınırsız seçenekler bulunur. Yani ihtiyaçlarınızı ya da beklentilerinizi belirledikten sonra, buna yönelik bir teraryumu kolay şekilde bulabilirsiniz. Hazır teraryumlar içerisinde sık karşılaşılan teraryum modelleri şunlardır:

Açık ve Kapalı Teraryum

Teraryumlar üst veya ön tarafı açık şekilde ya da tamamen kapalı şekilde olabilir. Açık teraryumlar bitkilerin daha fazla ışık almasını sağlarken, hava dolaşımının sağlanmasına da izin verir. Kapalı teraryumlar ise sızdırmaz yapıya sahiptir. Bu tarz teraryumlar nem dengesinin korunması adına kendi ekosistemlerini oluşturabilir. Kapalı teraryumlarda buharlaşma, yoğuşma ve çökme döngüsü çok net şekilde gözlenebilir.

Sukulent Teraryum

Sukulent farklı renklerde, farklı şekillerde ve farklı boyutlarda bulunabilen bir bitki olduğundan teraryumlar için de sık tercih edilir. Yalnızca farklı sukulent türlerinin birlikte kullanıldığı tasarımlar sukulent teraryum olarak adlandırılır. Bakım gereksinimleri azdır ve bu yüzden uzun süre bakım gerektirmeden yaşayabilir. Bazı sukulent çeşitleri fazlasıyla büyümeye meyillidir. Bu da teraryum tasarımının zaman içerisinde değişmesine neden olabilir. Bu yüzden sukulent teraryum tasarımı yaparken mümkün olduğunca az büyüyen bitki türlerine yönelebilirsiniz.

Kaktüs Teraryum

Düşük su ihtiyacı nedeniyle teraryumlarda tercih edilen diğer bitki de kaktüstür. Çeşitli renklere ve şekillere sahip kaktüsler ile kaktüs teraryum tasarımları yapmak mümkündür. Dilerseniz kaktüslerin ve sukulentlerin birlikte kullanıldığı mini teraryum tasarımları da yapabilirsiniz.

Yosun Teraryum

Çok daha nemli ortamları tercih eden yosunlar, özellikle kapalı teraryumlar için idealdir. Farklı renklere sahip olan yosunlar ile üretilmiş olan teraryumlar da çeşitli böcek türlerine bakmak ve suyun döngüsünü deneyimlemek mümkündür.

Temalı Teraryum

En çok tercih edilen teraryum modelleri arasında yer alır. Fanus içerisindeki tasarım tamamen bir tema üzerinden oluşturulur. Örneğin orman teması seçtiğiniz zaman, ortaya çıkan tasarım orman minyatürünü andırır. Bazen de bir sahil temasını, masal konusunu ya da dönem filmini göz önünde bulundurarak temalı teraryumlar oluşturabilir, kendi tarzınızı yaratabilirsiniz. Örneğin yaz aylarında bile ruhunuzu değiştirecek bir sonbahar teraryum tasarımı yapabilirsiniz.

Duvar Teraryumu

Teraryumlar genellikle belirli bir zemin üzerinde tercih edilse de duvara asılı ya da gömülü şekilde bulunan teraryumlar da bulunur. Bu tarz teraryum çeşitleri hem kapalı hem de açık mekanlarda tercih edilebilir. Özellikle boş görünen dikey bahçe duvarları için ideal oldukları söylenebilir.

Tüm bunlara ek olarak fanus tasarımlarına göre isimlendirilen teraryum modelleri de bulunur. Örneğin armut meyvesine benzeyen armut teraryum ya da tasarımı elmayı andıran elma teraryum tasarımları tercih etmek mümkündür. Ayrıca seçtiğiniz teraryumun mutlaka yuvarlak şekilli olması gerekmez. Dilerseniz prizma teraryum modellerini de tercih edebilirsiniz. Peki teraryum nasıl yapılır ve canlı teraryum bitkileri için bakım uygulamaları nasıl olmalıdır?

Teraryum Nasıl Yapılır?

Eğer hazır teraryum almayı tercih etmeyecek, kendi teraryumunuzu kendiniz yapacaksanız, tüm malzemeleri topladıktan sonra şu adımları izleyebilirsiniz:

• İlk olarak yapmak istediğiniz teraryuma uygun bir kap bulmanız gerekir. Bu kap cam fanus olabileceği gibi, çeşitli meyvelerin formunda ya da prizma şeklinde olabilir.
• Fanus içerisindeki suyun drenajının sağlanması ve bitki köklerinin çürümemesi için bir tahliye alanı oluşturulması gerekir. Bu tahliye alanı içinse genellikle zemin kısmına küçük çakıl taşları yerleştirilir.
• Aktif karbon ya da kömür hem toprağın taze kalmasını sağlar, hem küf ve bakteri oluşumunu önler hem de fanus içerisinde koku oluşmasını engeller. Bu yüzden çakıl taşlarının üzerine aktif karbon yerleştirebilirsiniz.
• Torf ya da teraryum içerisine yerleştireceğiniz bitkilere uygun bir toprağı çakıl taşları ve aktif karbonun üzerine yerleştirin. Bu aşamada toprağı arzu ettiğiniz şekilde dağıtabilir ve ekmek istediğiniz bitkilere uygun çukurlar oluşturabilirsiniz.
• Açtığınız çukurlara, kökleri birbirine yakın olmayacak şekilde bitkilerinizi yerleştirin. Köklerin birbirine yakın olması bitkilerin büyümesine engel olabilir.
• Teraryum tasarımınızın estetik görünümünü iyileştirmek için biriktirmiş ya da almış olduğunuz malzemeleri cam fanus içerisinde konumlandırın.
• Tasarımınız tamamlandıktan sonra bir sprey şişesi yardımıyla hem toprağın hem de bitkilerin nemlenmesini sağlayın.
• Eğer kapalı bir teraryumunuz varsa kapağını kapatın ve belirli aralıklarla havalandırmayı unutmayın.

Tüm bu aşamalar seçtiğiniz teraryumun boyutuna, bitkilerin türüne, sahip olduğunuz malzemelere ve daha pek çok faktöre bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Bu süreçte internetteki çeşitli teraryum tasarımlarını inceleyebilir, yaşam alanınıza uygun değişiklikler yapabilirsiniz.

Teraryum Bakımı Nasıl Yapılır?

Teraryum her ne kadar kompleks bir yapıya sahip olsa da aslında bakımı o kadar da zor değildir. Yine de biraz özen ve incelik ister. Teraryum bakımı sırasında dikkat edilmesi gereken önemli noktalar ise şunlardır:

Sulama

Küçük bir sulama kabı ya da sprey şişesi teraryum modellerinin sulanması için yeterlidir. Genellikle kaktüs ya da sukulent kullanıldığından aşırı sulama gerekmez. Sulama için toprağın kurumasını bekleyebilir, özellikle kış aylarında daha nadir sulama aralıkları belirleyebilirsiniz. Aşırı sulama fanusun dibinde su biriktirir ve bitkilerin ölmesini neden olur.

Işık

Teraryum doğrudan güneş ışığından korunmalıdır. İçerisinde canlı bitkiler bulunduğundan yoğun güneş ışığı yaprakların sararmasına ya da köklerin zarar görmesine neden olabilir. Güneş ışığını doğrudan almayan, parlak ışık alan bölgeler teraryum için idealdir. Ayrıca bitkilerin bir tarafınının sürekli ışıkta, diğer tarafının ise sürekli gölgede kalması dengesizliğe neden olabilir. Bu yüzden zaman zaman bitkinin yönünü değiştirmekte fayda bulunur.

Havalandırma

Özellikle kapalı teraryumların kapaklarının ara ara açılması ve havalandırılması gerekir. Aksi halde fanus içerisindeki nem seviyesi yükselerek bitkilerin çürümesine neden olabilir. Ayrıca bu durum koku gibi istenmeyen durumlar da yaratabilir. Açık teraryumlar içinse böyle bir duruma gerek yoktur. Yalnızca bitkinin köklerinin zarar görmeye başladığı dönemlerde toprak değişimi gerekebilir.

Teraryumların bakım ihtiyaçları mevsimsel olarak ya da bulunduğu ortama göre değişebilir. Bu yüzden bitkilerin takibinin düzenli olarak yapılması ve bakım sürecinin de bitkilerin ihtiyaçlarına göre planlanması gerekir.

Teraryum Hangi Amaçlarla Tercih Edilir?

Teraryum bitkileri pek çok farklı amaca hizmet edebilir. Pek çok insan hobi amaçlı olarak, boş vakitlerini doldurmak için ya da meditatif bir yöntem olarak teraryum yetiştirmeyi tercih eder. Fakat teraryum özel günlerde sevdiklerinizi mutlu etmek için de ideal bir yöntemdir. Örneğin sevgiliye teraryum hediye etmek isterseniz kendi hazırladığınız ya da özel olarak sipariş ettiğiniz bir tasarım kullanabilirsiniz. Ayrıca evlerinizde ya da ofislerinizde, ortam dekorasyonu ile uyumlu, ortamın havasını değiştirecek dekoratif ürünler olarak tercih edebilirsiniz.

Sevdiklerinizi mutlu etmek için yaptığınız bir hediyelik teraryum çok daha özen ister. Sıradan ve basit görünen tasarımlar karşı tarafı önemsemediğiniz izlenimi yaratabilir. Örneğin kap kısmı için plastik yerine cam teraryum tercih edebilirsiniz. Ya da hediye edeceğiniz kişinin kişisel özelliklerini ve zevklerini göz önünde bulundurarak kişiye özel teraryum tasarımı yapabilir ve hediye edebilirsiniz. Hediye edeceğiniz kişinin bitki türlerini tercih ederek onları ne kadar önemsediğinizi gösterebilirsiniz.

Teraryum özel günlerde hediye etmek için tercih edebileceğiniz en iyi seçeneklerden biridir. Sevgililer günü, anneler günü, hasta ziyareti, yeni ev ya da yeni iş ziyareti gibi anlarda teraryum önemli bir alternatiftir. Üstelik bakımı kolay ve zahmetsizdir. Tüm bunların yanı sıra teraryumlar çocuklar için de öğretici ürünlere dönüşebilir. Örneğin kapalı cam fanuslarda bulunan teraryumlar buharlaşma, yoğuşma ve çökme gibi coğrafi olayların takip edilebilmesini sağlar. Bu da çocukların ekosistemin işleyişini anlamasına yardımcı olabilir. Peki teraryum nereden alınır ve teraryum fiyatları hangi kriterlere göre belirlenir?